کد مطلب:40405 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:65

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

آيا بين رسول و اولوالعزم فرقي وجود دارد؟

قرآن كريم در آية 35 سورة احقاف، گروهي از پيامبران را به نام اوالوالعزم خوانده است:فاصبر كما صبر اوالعزم من الرسل ; صبر كن آن گونه كه پيامبران اولوالعزم شكيبايي كردند.

عزم در لغت به معناي ارادة محكم و استوار است (مفردات راغب، مدخل، عزم . )

در قرآن مجيد عزم گاهي در مورد صبر (شوري،43) و گاه به معناي وفاي به عهد (طه،115) رفته است. عدهاي نيز عزم را به معناي حكم و شريعت دانستهاند. براساس اين معاني، عدهاي از پيامبران كه صاحب شريعت جديد و آيين تازهاي بودند و با مشكلات و گرفتاريهاي بيشتري درگير بودند. و براي مقابله با آن عزم و ارادة محكمتري لازم داشتند، اولوالعزم ناميده شدهاند. براساس آيه 13 سورة شوري و روايات متعدد در منابع شيعه و اهل سنت، پيامبران اولوالعزم پنج نفرند: امام صادقدراين باره ميفرمايد: بزرگ پيامبران و رسولان پنج نفرند و آنان پيامبران اولوالعزم هستند و آسياي نبوت و رسالت بر محور وجود آنان دور ميزند، آنان نوح، ابراهيم، و موسي و عيسي و محمد9 بودند.( كافي، كليني، ج 2، ص 40، انتشارات اسوه. )

پيامبران اولوالعزم به خلاف ساير پيامبران داراي ويژگيهاي زير هستند:

1. اين پيامبران، صاحب شريعت، كتاب آسماني و احكام اجتماعي بودهاند. چنان كه در آية 13 شوري به اين ويژگي اشاره شده است: شَرَعَ لَكُم مِنَ الدّينِ ما وصّيَ بِهِ نوحـًا والَّذي اَوحَينا اِلَيكَ وما وصَّينا بِهِ اِبرَهيمَ وموسيَ وعيسيَ اَن اَقيموا الدّينَ ولا تَتَفَرَّقوا فيهِ كَبُرَ عَلَي المُشرِكينَ ما تَدعوهُم اِلَيهِ اللّهُ يَجتَبي اِلَيهِ مَن يَشأُ ويَهدي اِلَيهِ مَن يُنيب;(شوري،13) آييني را براي شما تشريع كرد كه به نوح توصيه كرده بود و آنچه را بر تو وحي فرستاديم و به ابراهيم و موسي و عيسي سفارش كرديم اين بود كه دين را برپا داريد و در آن تفرقه ايجاد نكنيد... ساير پيامبران شريعت اين پنج پيامبر را تبليغ ميكردند و اگر هم صاحب كتاب بودند كتاب آنان به خلاف كتابهاي پيامبران اولوالعزم احكام و شريعت خاصي را در برنداشته است. (الميزان، علامة طباطبايي، ج 2، ص 141، جامعه مدرسين. )

2. پيامبران اولوالعزم هر يك در زمان خود رسالتي جهاني داشته و دعوت آنان به گروه خاصي محدود نميشده است; برخلاف ساير پيامبران كه هر كدام براي گروه خاصي مبعوث شدهاند، چنان كه حضرت امامسجاد7 در روايتي در پاسخ اين پرسش كه چرا اين عده از پيامبران را اولوالعزم ناميدند؟ ميفرمايند: زيرا آنان مبعوث به شرق و غرب و جن و انس شدند (بحارالانوار، علامه مجلسي، ج 11، ص 58; مؤسسه الوفأ.)

و تعداد پيامبران مرسل 313 نفر است.( براي آگاهي بيشتر ر.ك: معارف قرآن، 5 و 4 (راه و راهنماشناسي)، آيت الله مصباح يزدي، ص 31 ـ 34، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امامخميني . )